Positief schrijven: hoe optimistische teksten je vooruithelpen
‘Maak er maar een positief stukje van.’ Toen ik nog journalist was heb ik het zo vaak gehoord. Als journalist is dat bijna een doodzonde, je moet namelijk altijd kritisch blijven. Maar voor marketingdoeleinden is het juist belangrijk positief te schrijven. Wat dat inhoudt en hoe dat dan moet, vertel ik je in dit artikel.
Klinkt niet moeilijk, dat positief schrijven, is het wel. Althans, het is moeilijker dan je denkt. Dat komt grotendeels omdat mensen vaak negatieve formuleringen gebruiken zonder zich ervan bewust te zijn. En dat geldt zowel voor gesproken als geschreven tekst.
Wat is positief schrijven?
Positief schrijven is een techniek die helpt om het brein van de lezer te stimuleren en motiveren met aangename gedachten en gevoelens. Door positieve en optimistische woorden te gebruiken, verhoog je de activiteit van de frontale hersenkwab bij je lezers en zal die eerder geneigd zijn je tekst aangenaam te vinden en je boodschap te waarderen.
Als je positief schrijft, vermijd je negatieve woorden en uitdrukkingen zoveel mogelijk en kies je voor woorden die hoop, vreugde, en succes uitstralen.
In plaats van te zeggen ‘dit is een moeilijk probleem’, kun je schrijven ‘dit is een interessante uitdaging’. Deze subtiele verandering van woordkeuze kan een groot verschil maken in hoe je lezer de boodschap interpreteert. Met positief schrijven bevorder je een sfeer van optimisme en vertrouwen bij je lezers.
Vermijd woorden als ‘niet’ en ‘geen’ zoveel mogelijk. Het helpt om in de plaats daarvan gebruik te maken van positieve woorden, zoals ‘moeiteloos’, ‘uitdaging’, ‘bereikbaar’, ‘beschikbaar’ en ‘voordelig’.
Probeer daarnaast je zinnen kort en bondig te houden. Lange, ingewikkelde zinnen kunnen verwarrend zijn en maken het moeilijk voor de lezer om de positieve boodschap te begrijpen.
Door eenvoudige en heldere taal te gebruiken, maak je jouw tekst toegankelijker en aantrekkelijker voor een breed publiek.
Het belang van positief schrijven
Positief schrijven is feitelijk een manier om de lezer beter te betrekken bij wat je zegt. Daardoor word je tekst sterker en effectiever.
Het grote voordeel van positief schrijven dat het heel klantgericht is.
Een belangrijk aspect van positief schrijven is het ombuigen van negatieve formuleringen naar positieve. Zo kun je een zin als ‘Ik kan dit niet doen’ veranderen in ‘Ik vind het een uitdaging’.
Het gebruik van de juiste toon in je tekst speelt ook een grote rol bij positief schrijven. Een zelfverzekerde, goed geïnformeerde en neutrale toon helpt om je boodschap duidelijker over te brengen.
Probeer je lezer ook te tutoyeren (gebruik ‘je’ in plaats van ‘u’) en praat in spreektaal, alsof je een gesprek voert met een vriend. Dit maakt je tekst persoonlijker en prettiger om te lezen.
Tot slot benadruk ik graag dat het belangrijk is je bewust te zijn van de kracht van positief schrijven. Het kan je helpen betere teksten te schrijven die mensen graag lezen en je boodschap beter over te brengen.
Onthoud, oefening baart kunst - dus blijf vooral veel schrijven en experimenteren met positief taalgebruik.
Technieken voor positief schrijven
Gebruik van positieve woorden
Het is belangrijk om positieve woorden te gebruiken. Eenvoudige woorden als ‘moeiteloos’, ‘uitdaging’, ‘bereikbaar’ en ‘beschikbaar’ kunnen een groot verschil maken in je tekst.
Kracht van bevestigingen
Een andere techniek is het gebruik van bevestigingen. In plaats van ontkenningen zoals ‘niet’ en ‘geen’ te gebruiken, kun je je zinnen ombuigen naar positieve formuleringen.
Dus in plaats van te zeggen ‘Dit kun je niet doen’, zeg je ‘Dit is wat je wél kunt doen’. Bevestigingen versterken de positieve boodschap en geven je lezers een gevoel van mogelijkheden en kansen.
Bijvoorbeeld:
- Negatief: 'Je kunt hier niet parkeren.'
- Positief: 'Je kunt even verderop parkeren.'
Positief schrijven in professionele communicatie
Jazeker, ook in professionele communicatie is positief schrijven belangrijk. Eén van de technieken die je kunt toepassen, is het omschrijven van negatieve zaken op een positieve manier.
In plaats van te zeggen dat iets ‘niet kan’, geef ik aan wat wél mogelijk is. Als ik een e-mail schrijf over een vertraging in een project, focus ik me op de oplossingen en de voortgang die we nog kunnen maken.
Door deze aanpak voelen collega’s en klanten zich meer op hun gemak en zijn ze eerder bereid mee te werken aan oplossingen. Positief schrijven maakt het verschil in professionele communicatie, en het helpt me om effectiever te zijn in je dagelijkse werk.
Hier zijn vier voorbeelden van negatieve zinnen in de schriftelijke communicatie tussen een bedrijf en een klant:
| NEGATIEVE ZIN | POSITIEVE ZIN |
|---|---|
| We hebben op dat moment geen beschikbaarheid. | We hebben beschikbaarheid op andere momenten en helpen u graag. |
| We kunnen helaas geen restitutie verlenen. | We zullen ons best doen om een passende oplossing te vinden. |
| We hebben helaas geen vervanging beschikbaar. | We hebben een alternatief dat u mogelijk van dienst kan zijn. |
| We kunnen helaas geen annuleringen accepteren. | We zullen u helpen om uw reservering te wijzigen of annuleren. |
Tips voor positief schrijven
Vermijd negatieve zinnen
Zoals gezegd adviseer ik je negatieve woorden zoals 'niet' en 'geen' achterwege te laten. Probeer bijvoorbeeld zinnen om te draaien, zodat ze een positieve boodschap overbrengen.
Kijk eens naar dit voorbeeld:
- Negatief: ‘Ik kan niet naar het feest komen.’
- Positief: ‘Ik moet helaas iets anders doen op die dag.’
Focus op de goede dingen
In plaats van te praten over wat er mis is of wat beter kon, richt je aandacht op de positieve aspecten. Gebruik woorden die een goed gevoel geven, zoals ‘moeiteloos’, ‘bereikbaar’ en ‘compleet’. Maak je verhaal interessant en aantrekkelijk door te praten over wat je leuk vindt en waar je enthousiast over bent.
Focus op oplossingen
In plaats van te benadrukken wat er mis is, focus je op het vinden van oplossingen. Geef je lezers de informatie die ze nodig hebben om problemen op te lossen en moedig hen aan om actie te ondernemen.
Geef complimenten
Geef complimenten en erkenning waar mogelijk. Als je bijvoorbeeld feedback geeft op een werkstuk, benadruk dan de sterke punten en geef suggesties voor verbetering.
In essentie komt het dus neer om een positieve attitude aan te nemen, ook in ‘negatieve’ situaties. Benader die op een positieve manier. Zie het positieve van een minder gunstige situatie in. Als je dat kunt verwoorden in je tekst zal die vrijwel automatisch positief van toon zijn.
Klem negatieve woorden in tussen positieve woorden
Soms ontkom je er niet aan om negatieve woorden te gebruiken. Probeer dan negatieve elementen in een zin te omklemmen door positieve. Dus zet positieve woorden of eigenschappen aan het begin aan het eind van een zin. Die onthoudt een lezer beter en houdt daardoor een positief gevoel over aan de zin. Ook al bevat die ook negatieve woorden of beschrijft die ook negatieve zaken.
Voorbeeld:
Stel je wil een nieuwe auto kopen en je kunt kiezen uit twee modellen: Model A en Model B.
Model A heeft een hoge brandstofefficiëntie, een betrouwbaar remsysteem, een comfortabel interieur, een strakke vormgeving een lage topsnelheid en een beperkte kofferbakruimte.
Model B heeft een hoge brandstofefficiëntie, een comortabel interieur, een lage topsnelheid, een beperkte kofferbakruimte, een strakke vormgeving en een betrouwbaar remsysteem.
Welke auto zou je liever kopen? Auto B natuurlijk. Hoewel beide auto’s precies dezelfde eigenschappen hebben, komt auto B veel positiever over omdat aan het begin en het eind van de opsomming positieve eigenschappen worden genoemd. De negatieve worden in het midden van de opsomming genoemd.
Het klemmen van negatieve woorden tussen positieve woorden kan helpen om de lezer te laten focussen op de positieve aspecten en mogelijkheden.
Valkuil van positief schrijven
Er kleeft ook een nadeel aan positief schrijven. Kijk maar eens naar de vier zakelijke voorbeelden hierboven en vergelijk ze eens.
De betekenis van elk zinnenpaar is niet precies hetzelfde. Dat duidt erop dat je te maken kunt krijgen met betekenisverlies. Let dus heel goed op de context als je een negatieve zin omzet in een positieve. Klopt het nog wel? Of is het eigenlijk onzin wat er staat?
Als dit laatste het geval is, probeer het dan op een andere manier te verwoorden. Of schrap de zin, als dat mogelijk is. En als dat allemaal niet werkt, tja, dat laat je de negatieve zin het beste zoals die is.
Kijk uit met het woord ‘moeten’
Het woord moeten is niet per se negatief, maar het heeft wel heel nadrukkelijk een negatieve connotatie die bij je lezer heel gemakkelijk het gevoel oproept: ‘Ik moet helemaal niks’.
Controleer je tekst op dit woord. Kom je het tegen, probeer de zin met het woord moeten erin dan anders te verwoorden.
Een simpele maar effectieve truc is het woord ‘moeten’ te veranderen in ‘adviseren’ of een synoniem als ‘aanraden’.
Kijk maar:
- Je moet je aanmelden voor de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van onze aanbiedingen.
- We raden je aan om je aan te melden voor de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van onze aanbiedingen.
- Je moet vóór 12 uur uitchecken.
- We adviseren je om vóór 12 uur uit te checken.
Conclusie
Positief schrijven is een krachtig middel om de lezer te inspireren, te motiveren en te overtuigen. Het helpt je communiceren op een effectieve en overtuigende manier. Door woorden te gebruiken die een positief gevoel geven, zoals ‘moeiteloos’, ‘bereikbaar’ en ‘compleet’, kun je de lezer aantrekken en betrekken bij je verhaal.
