logo

Voorkom vage woorden in tekst: over vaagtaal en helder schrijven

Onduidelijk beeld met groene, gele en blauwe blokjes ter illustratie van vage taal of vaagtaal.

Elke keer dat je iets opschrijft, wil je dat je helder en overtuigend bent, toch? Dan is het cruciaal om vage woorden en uitdrukkingen te vermijden. Vage taal kan de boodschap van je tekst flink vertroebelen en het voor je lezer lastiger maken om je punt te begrijpen of te onthouden. Precisie in taal is dus belangrijk. Het helpt niet alleen om je communicatiedoel te bereiken, maar verhoogt ook je geloofwaardigheid.


Je hebt een kritische blik een bewuste aanpak tijdens het schrijven nodig om vage en moeilijke woorden te kunnen identificeren en vervangen. Door concrete en specifieke termen te gebruiken, kun je de duidelijkheid en impact van jouw tekst vergroten. Dit kan ook bijdragen aan zakelijk succes, want klare taal straalt professionaliteit uit en voorkomt misverstanden.


Om jou te helpen gemakkelijker klare taal te laten schrijven, heb ik dit artikel geschreven. In zo heldere taal als ik maar kon.


Belangrijke aandachtspunten in deze post:

  • Helder taalgebruik versterkt de leesbaarheid en overtuigingskracht;
  • Vervang vage woorden door concrete termen voor meer precisie;
  • Een kritische blik op taalgebruik draagt bij aan professionele uitstraling.


Het belang van duidelijk taalgebruik

Het is essentieel dat je de precisie van je taalgebruik begrijpt om effectief te communiceren en anderen te overtuigen. Duidelijke taal verkleint de kans op misverstanden en versterkt je boodschap in een artikel, verslag of welke schriftelijke vorm dan ook.


Definitie van vage woorden

Wat zijn dat dan, vage woorden, vraag je? Hier is een definitie:


Vage woorden zijn termen die niet specifiek zijn die je op verschillende manieren kunt interpreteren. Ze kunnen essentiële details missen die nodig zijn om een precieze betekenis over te brengen. Voorbeelden van vage termen zijn 'dingen', 'spullen', of 'sommige mensen'. Deze woorden leveren je lezers een gebrek aan duidelijkheid op.


Effecten van vaagtaal op communicatie

Het gebruik van vaagtaal kan jouw vermogen om anderen te overtuigen ondermijnen. Wanneer je boodschap onduidelijk is, kunnen lezers of luisteraars jouw argumenten terzijde schuiven omdat ze niet concreet of overtuigend genoeg lijken. Een heldere formulering helpt je lezers jouw punt snel te begrijpen en kan de effectiviteit van je communicatie aanzienlijk verhogen.


Hoe herken je vage woorden

Het herkennen van vage woorden in teksten is cruciaal om twijfel en verwarring bij je lezer te voorkomen. Deze woorden kun je vaak vervangen door meer specifieke termen om je boodschap helderder over te brengen.


Veelvoorkomende vage termen en formuleringen

Vage termen zijn vaak allemansvrienden – woorden die breed worden ingezet, maar weinig specifieke informatie bieden. Denk aan woorden als 'dingen', 'aantal', 'enkele' en 'verscheidene'. Deze termen laten veel aan de interpretatie over, waardoor je lezer kan blijven hangen in onzekerheid over wat je nu precies bedoelt.


De impact van vage taal op de lezer

Het gebruik van vage taal maakt teksten onduidelijk en kan bij de lezer leiden tot misinterpretaties. Voor een heldere communicatie is het dus belangrijk dat je deze woorden herkent en waar mogelijk vermijdt. Dit zorgt voor een directere en duidelijkere tekst, waardoor je boodschap beter overkomt.


Voorbeelden van vage woorden in teksten

Een zin als 'Er zijn veel zaken die bijdragen aan succes' is vaag. Want wat zijn precies 'veel zaken'? En wat houdt 'succes' in dit geval in? Door vage taal te vervangen door concrete termen en voorbeelden wordt je tekst sterker. 'Vijf factoren, zoals gerichte marketing en klantenservice, dragen bij aan het verhogen van de verkoopcijfers', is al een stuk duidelijker.


Strategieën om vage woorden te vermijden

Vage woorden kunnen je tekst onduidelijk maken. Hier lees je hoe je helder en concreet kunt schrijven om je boodschap kracht bij te zetten en je lezers te overtuigen.


Het gebruik van concrete taal

Concreet taalgebruik helpt je om levendige en duidelijke beelden te scheppen in de geest van je lezers. Gebruik specifieke namen en exacte gegevens om je beweringen te ondersteunen. Bijvoorbeeld, in plaats van 'veel mensen' kun je zeggen '74 procent van de deelnemers' als je harde cijfers hebt. Concrete taal maakt je tekst betrouwbaarder en geeft je woorden gewicht.


Zorg voor preciezer woordgebruik

Om precies te zijn in je taalgebruik, is het goed woorden te elimineren die voor meerdere interpretaties vatbaar zijn.


Hier enkele tips:

  • Vermijd containerbegrippen: kies in plaats van termen als 'dingen' of 'zaken' voor het exacte object of idee dat je beschrijft;
  • Beperk het gebruik van bijwoorden: woorden zoals 'ergens', 'daar' of 'blijkbaar' laten te veel ruimte voor twijfel;
  • Synoniemen gebruiken: wissel af tussen synoniemen om herhaling te voorkomen en je taal verrijkend te houden.


Zorg voor overtuigingskracht

Overtuigen gaat niet alleen over wat je zegt, maar ook over hoe je het zegt. Gebruik daarom actieve werkwoorden en vermijd passieve constructies. Dit maakt je boodschap directer en krachtiger. Ook kan het helpen om getallen en statistieken toe te voegen voor extra overtuigingskracht. Tenminste, als ze relevant en correct zijn. Hierdoor zullen klanten en lezers je argumenten eerder accepteren als waar.


Praktische toepassing

Hieronder lees je hoe je met behulp van specifieke schrijftechnieken jouw teksten helder en overtuigend kunt maken. Bekijk de praktische voorbeelden en oefeningen om je eigen schrijfstijl te verbeteren.


Schrijftechnieken voor heldere teksten

Om jouw tekst overtuigend en helder te maken, is het van belang om concreet te zijn. Vermijd abstracte termen waar het kan en wees specifiek. Gebruik actieve werkwoordsvormen en laat overbodige woorden weg.


Een structuur die je kunt volgen is:

  1. Inleiding: introduceer het onderwerp;
  2. Kern: gebruik feiten en concrete voorbeelden;
  3. Conclusie: eindig met een duidelijke samenvatting of oproep tot actie.


Voorbeelden en oefeningen

Bij het schrijven is het nuttig om met voorbeelden te werken.


Zie de twee zinnen hieronder:

  • Vage zin: "Er zijn verschillende dingen die belangrijk zijn."
  • Heldere zin: "De deadline en het budget zijn cruciaal voor het project."


En dan nog een oefening: herschrijf een vage zin uit je eigen tekst en maak hem concreet. Focus op het gebruik van specifieke informatie die je boodschap versterkt.


Analyse van eigen teksten

Neem de tijd om je eigen teksten kritisch te lezen. Zoek naar vage woorden en vervang ze door concrete termen. Let op woordgebruik dat niet specifiek is en vraag jezelf af of dit duidelijker kan.


Voor analyse kun je in gedachten houden:

  • Is elke zin noodzakelijk?
  • Draagt elk woord bij aan je boodschap?


Door kritisch te kijken naar je eigen werk, kun je ervoor zorgen dat jouw teksten helderder en meer overtuigend worden.


Schrijf met precieze woorden in teksten

Het gebruik van precieze woorden in je teksten is van groot belang.


Hier zijn een aantal redenen waarom:

  • Duidelijkheid: door precies te zijn, begrijpen je lezers meteen wat je wilt zeggen, zonder ruimte voor misinterpretatie. Bijvoorbeeld, in plaats van het vage 'een aantal mensen', zeg je 'drie personen'.

  • Professionaliteit: accurate woordkeuze draagt bij aan een professionele uitstraling van je tekst. Dit is vooral belangrijk in academische en zakelijke contexten, waar geloofwaardigheid cruciaal is.

  • Efficiëntie: je voorkomt dat lezers zich door een woud van woorden moeten worstelen om de kern te begrijpen. Een heldere en bondige schrijfstijl is efficiënter en wordt meer gewaardeerd.

  • Overtuigingskracht: specifieke taal maakt je argument sterker. Als je data en feiten gebruikt, kan niemand om de hardheid van je claims heen.

  • Zoekmachineoptimalisatie: online teksten met specifieke terminologie worden makkelijker gevonden door zoekmachines.


Hier zijn enkele tips om vage woorden te vermijden:

  1. Vervang algemene termen met specifieke feiten of cijfers;
  2. Wees voorzichtig met het gebruik van jargon — het moet toegevoegde waarde hebben voor de lezer;
  3. Lees je tekst na met de vraag 'Kan dit specifieker?' en pas aan waar nodig.


Kortom: scherp en precies woordgebruik maakt je tekst krachtiger en je boodschap helderder.


De invloed van duidelijk taalgebruik op zakelijk succes

In een zakelijke omgeving is het essentieel dat je taalgebruik helder en direct is. Dit draagt niet alleen bij aan een professionele uitstraling, maar maakt je communicatie ook betrouwbaarder, zowel richting klanten als medewerkers.


Hoe duidelijkheid klanttevredenheid verhoogt

Wanneer je duidelijke zakelijke teksten gebruikt, stel je klanten in staat de informatie snel te begrijpen en te gebruiken. Dit minimaliseert verwarring en bouwt, als het goed is, vertrouwen op. Zo ontvangen klanten exact wat ze verwachten, wat direct leidt tot een hogere klanttevredenheid.


Communicatie met klanten en medewerkers

Een transparante dialoog met zorgvuldig gekozen woorden zorgt ervoor dat zowel klanten als medewerkers zich gewaardeerd en geïnformeerd voelen. Dit is cruciaal voor het behoud van een goede klantrelatie en een positief werkklimaat. Je medewerkers zijn immers de ambassadeurs van jouw dienstverlening.


Professioneel taalgebruik in bedrijfscontext

In schriftelijke communicatie is professioneel taalgebruik onmisbaar. Dit betekent concreet en specifiek zijn, zonder ruimte voor dubbelzinnigheid. Informatie moet helder en overtuigend zijn, waardoor je boodschap niet alleen als betrouwbaarder wordt ervaren, maar ook je professionaliteit benadrukt.


Veelgestelde vragen


Hoe kan ik vaag taalgebruik in mijn scriptie vermijden?

Om vaag taalgebruik in je scriptie te voorkomen, is het belangrijk om concreet en specifiek te zijn. Gebruik duidelijke definities en vermijd woorden die voor meerdere interpretaties vatbaar zijn. Voor meer inzicht en praktische tips kun je de aanbevelingen op Scribbr bekijken.


Welke woordenlijst kan ik raadplegen voor academisch taalgebruik?

Een goede woordenlijst voor academisch taalgebruik biedt alternatieven voor vage en informele termen. De website van Taalwinkel UvA-HvA biedt je een dergelijke lijst.


Hoe vervang ik verkleinwoorden in formele documenten?

In formele documenten kun je verkleinwoorden het beste vervangen door hun neutrale vorm. Dus in plaats van 'tafeltje' gebruik je 'tafel'. Hierdoor klinkt je tekst professioneler en serieuzer.


Op welke manier kan ik 'spreektaal' in schriftelijke werken vermijden?

Om 'spreektaal' in schriftelijke werken te vermijden, kun je formelere synoniemen gebruiken en zinnen volledig uitschrijven. Vermijd ook informele uitdrukkingen en zorg voor een gestructureerde opbouw van je zinnen.


Welke woorden zijn niet geschikt voor gebruik in een academisch verslag?

Woorden die subjectieve interpretaties kunnen geven, zoals 'misschien', 'waarschijnlijk', 'mogelijk' en emotioneel geladen termen, zijn niet geschikt voor een academisch verslag. Voorbeelden van ongeschikte woorden vind je op Scriptium.

De Google-browser op een computerscherm.
door Erwin Blatter 20 februari 2025
Google heeft een nieuwe kunstmatige intelligentie ontwikkeld die wetenschappers helpt bij hun onderzoek. Het systeem werkt als een digitale onderzoekspartner die grote hoeveelheden wetenschappelijke literatuur kan verwerken en nieuwe onderzoeksrichtingen kan voorstellen. Wetenschappers van de Stanford Universiteit in Amerika en Imperial College London hebben het systeem getest. De kunstmatige intelligentie kan ingewikkelde verbanden leggen tussen verschillende onderzoeken en komt met nieuwe ideeën voor vervolgonderzoek. Het onderzoeksteam testte de AI-assistent bij een studie naar leverontsteking. Alle voorstellen die het systeem deed, bleken nuttige aanknopingspunten te bieden voor de behandeling van deze ziekte. Het systeem werd steeds beter in het maken van voorstellen naarmate het meer samenwerkte met de onderzoekers. Google's AI-afdeling DeepMind zet sterk in op wetenschappelijk onderzoek. Demis Hassabis, het hoofd van DeepMind, kreeg vorig jaar de Nobelprijs voor Scheikunde voor technologie die zijn team ontwikkelde. "We verwachten dat dit systeem de samenwerking tussen wetenschappers zal versterken in plaats van verminderen", zegt Vivek Natarajan, wetenschapper bij Google. "Het doel is om het werk van experts te ondersteunen en te versnellen, niet om hen te vervangen."
Illustratie van een zwevend brein in een laboratorium  met een persoon erbij.
door Erwin Blatter 19 februari 2025
Het Amerikaanse advocatenkantoor Morgan & Morgan waarschuwt zijn medewerkers voor kunstmatige intelligentie. Het stuurde een dringende mail naar meer dan duizend advocaten. De boodschap was duidelijk: wie nepzaken gebruikt in rechtbankdocumenten, riskeert ontslag. De waarschuwing kwam nadat twee advocaten van het kantoor in de problemen kwamen. Ze gebruikten niet-bestaande rechtszaken in een zaak tegen Walmart. Een van de advocaten gaf toe dat hij AI had gebruikt. Het computerprogramma had de zaken verzonnen. Nepzaken Rechters in Amerika hebben al in zeven verschillende zaken advocaten bestraft voor het gebruik van nepzaken. Het probleem komt steeds vaker voor sinds de komst van chatbots zoals ChatGPT. Veel advocatenkantoren gebruiken AI-programma's om tijd te besparen bij onderzoek. Michael Cohen, de vroegere advocaat van Donald Trump, maakte dezelfde fout. Hij gebruikte de chatbot Bard van Google. Cohen gaf per ongeluk valse verwijzingen door aan zijn eigen advocaat. De rechter noemde het voorval 'beschamend', maar legde geen straf op.  Zelf controleren Een onderzoek laat zien dat 63 procent van de advocaten AI gebruikt voor hun werk. Twaalf procent doet dit zelfs regelmatig. Experts waarschuwen dat advocaten altijd zelf moeten controleren wat AI schrijft. "Als advocaten ChatGPT of andere AI-programma's gebruiken zonder de bronnen te controleren, is dat gewoon onbekwaamheid", zei Andrew Perlman, decaan van de rechtenfaculteit van Suffolk University.
Hoofd van een chatbot die een blauwe neonkleur uitstraalt met licht dat naar links uitstraalt.
door Erwin Blatter 19 februari 2025
Mira Murati start een nieuw bedrijf in kunstmatige intelligentie. De voormalige technisch directeur van OpenAI richtte dinsdag Thinking Machines Lab op. Het bedrijf telt nu dertig medewerkers uit verschillende AI-bedrijven. Het team bestaat voor twee derde uit oud-medewerkers van OpenAI. Een belangrijke naam is Barret Zoph, die samen met Murati in september vertrok bij OpenAI. Zoph wordt technisch directeur bij de nieuwe onderneming. Menselijke waarden De startup wil AI-systemen maken die menselijke waarden bevatten. Dit moet de systemen veiliger en betrouwbaarder maken. Het bedrijf wil zich ook richten op meer toepassingen dan andere bedrijven in de sector. John Schulman sluit zich aan als wetenschappelijk directeur. Hij verliet OpenAI in augustus voor concurrent Anthropic. Schulman is een van de oprichters van OpenAI. Meer werknemers van OpenAI zullen waarschijnlijk nog volgen. Ontwikkeling van ChatGTP Mira Murati werkte sinds 2018 bij OpenAI. Daar leidde ze de ontwikkeling van ChatGPT. Ze was vaak het gezicht van het bedrijf, samen met directeur Sam Altman. Voor haar tijd bij OpenAI werkte ze bij Leap Motion en Tesla. "Wij bouwen AI die zich kan aanpassen aan alle vormen van menselijke kennis. Hierdoor kunnen we meer verschillende toepassingen maken dan huidige systemen", zei het bedrijf in een aankondiging.
Share by: