Je bent tekstschrijver en je pakt alle opdrachten graag aan, maar heb je er weleens bij stilgestaan dat dat een slecht businessmodel (bedrijfsmodel) is? In dit artikel leg ik je uit waarom dat zo is en wat wél goede businessmodellen zijn voor een tekstschrijver.
Ik weet nog hoe het kwam dat ik voor het eerst over mijn eigen onderneming als freelance tekstschrijver begon na te denken. Ik had zojuist een artikel geschreven voor een tijdschrift van 1.200 woorden. Ik stuurde een factuur van 300 euro en moest direct aan de gang voor een ander tijdschrift.
Mooi, nog een opdracht. Ik kon meteen door. Tijd effectief besteed.
Ik opende een nieuw Word-bestand en zag voor de zoveelste keer dat witte vel op het scherm. Pff, weer die aantekeningen uitwerken. Deze klant had een nog slechtere vergoeding per woord (20 cent in plaats van 25). Daarna kon ik een factuur van 320 euro sturen, aangezien ik een verhaal van 1.600 woorden moest schrijven.
Ineens realiseerde ik me dat ik tien verhalen van 1.200 woorden of meer per maand moest schrijven voor een inkomen ongeveer 3.000 bruto per maand.
Als ik uitging van vijf werkdagen per week (niet realistisch voor een ondernemer, maar goed) dan zou ik tijdens 21 of 22 werkdagen per maand tien langere verhalen moeten schrijven.
Dat betekende dat ik gemiddeld elke twee dagen en een beetje een verhaal moest opleveren.
Dat was dan inclusief acquisitie, reizen naar de interviewpartner, het verhaal schrijven, de concepttekst naar de geïnterviewde sturen, de opmerkingen van de geïnterviewde in de tekst verwerken, de tweede versie naar de geïnterviewde sturen, (hopelijk) akkoord krijgen op de tweede versie, de tekst naar de eindredactie sturen en dan factureren.
Dat dan tien keer per maand voor een vergoeding van 3.000 euro bruto. Ik kon daarvan amper de vaste lasten en boodschappen betalen.
Ik weet het, je hoeft als tekstschrijver heus niet alleen te schrijven voor tijdschriften en kranten (die nog slechter betalen). Maar ik realiseerde me dat je als tekstschrijver werkt als een kunstenaar die nooit naam zal maken.
Ik zal uitleggen wat ik bedoel.
Stel je bent een kunstschilder. In het begin van je carrière maak je schilderijen die niemand kent. Elk kunstwerk kost je veel tijd en energie; je vakmanschap blijkt uit je werk en je ontwikkelt een eigen stijl en aanpak.
Zo vestig je in de loop der jaren je naam. De vraag naar jouw werk neemt langzaam toe en daarom kun je je prijs verhogen. Gelukkig, want je kunt tenslotte maar één kunstwerk tegelijk creëren.
Je productiviteit opschalen kan bovendien niet. Je bent kunstenaar en alleen jíj kunt jóuw kunst maken. Mensen vragen naar jóuw werk met jóuw naam erop.
Helaas kun je elk werk maar één keer verkopen. In de loop der jaren ben je gelukkig dusdanig beroemd geworden dat je veel geld voor je werken kunt vragen. Je kunt er inmiddels prima van leven.
Tot zover de kunstschilder.
(Ik weet overigens best wel dat de meeste kunstenaars grote moeite hebben een goed inkomen te verdienen; in theorie is het hierboven geschetste scenario mogelijk.)
Dan de tekstschrijver. In het begin van je carrière heb je bijna geen klanten en je bent blij met elke opdracht. Elke tekst kost je veel tijd en energie; je vakmanschap blijkt uit je werk en je ontwikkelt een eigen stijl en aanpak.
Zo vestig je in de loop der jaren je naam. Je krijgt meer opdrachten. De vergoeding blijft weliswaar dezelfde, je hebt steeds wat meer werk en je kunt ervan leven.
Opschalen van je productiviteit kan helaas niet. Je bent tenslotte tekstschrijver en alleen jíj kunt jóuw teksten schrijven. Je klanten vragen naar jóuw teksten.
Helaas kun je elke tekst maar één keer verkopen. Je hebt weliswaar veel opdrachten, je werkt de hele week keihard, en meer werken is geen optie. Je zit aan je plafond. Er zitten nu eenmaal niet meer dan 24 uur in een dag.
Hoewel je van je werk kunt leven, vraag je je af of het niet beter is om in loondienst te gaan. Dan verdien je waarschijnlijk hetzelfde, hoef je minder hard te werken én loop je minder risico.
Ik weet het, op beide scenario’s is het nodige af te dingen (als tekstschrijver kun je wél opschalen door personeel aan te nemen bijvoorbeeld. Lastig, maar het is mogelijk).
Om terug te komen op het businessmodel van tekstschrijver: één aspect van beide scenario’s is veruit het belangrijkst.
Je kunt je werk maar één keer verkopen.
Ik herhaal het voor de zekerheid:
Je kunt je werk maar één keer verkopen.
Waar een kunstenaar (in theorie) bij groeiende bekendheid steeds meer kan vragen voor zijn kunstwerken, geldt dat voor een tekstschrijver niet. Een kunstenaar bepaalt de prijs zelf. Bij tekstschrijvers bepaalt de klant de vergoeding voor wat betreft artikelen schrijven.
Als je er echt bovenuit springt, kun je soms een beter tarief onderhandelen. Helaas zal daarmee je maandomzet niet significant stijgen. Als tekstschrijver maak je nu eenmaal geen kunst.
Ook al wordt er veel van je verwacht.
Ga maar na: je moet een goede algemene ontwikkeling hebben, je moet foutloos Nederlands kunnen schrijven, je moet een tekst kunnen opbouwen en op aantrekkelijke wijze je verhaal kunnen vertellen zodat mensen willen blijven lezen. En dan wordt er vaak ook nog van je verwacht dat je onder grote tijdsdruk en strakke deadlines kunt werken én kwaliteit levert.
Teksten voor een blad of krant zijn niet verheffend. Ze zijn een kostenpost. Je opdrachtgever zal niet aan je tekst verdienen (tenzij het om een advertorial gaat). Voor hem of haar is je tekst niet meer dan bladvulling. Letterlijk. Je hebt dus weinig toegevoegde waarde. Een cynische constatering, wel de waarheid.
Het maakt dat je voor dit soort teksten nooit echt veel betaald zult krijgen. Oké, ik weet het, wat is veel? Maar waar je voor een kunstwerk soms vele duizenden euro’s moet neerleggen, zul je voor een artikel (vrijwel) nooit de duizend euro aantikken. Een kunstwerk maken kost waarschijnlijk (veel) meer tijd. Maar toch.
Als tekstschrijver heb je weliswaar creatief werk, het is geen kunst en je kunt het doorgaans maar één keer verkopen. Kort gezegd: je verleent een dienst. Daardoor ben je een zogeheten ‘urenfabriek’. Je werkt op basis van ‘uurtje factuurtje’. Of op projectbasis, maar dat is in feite ook uurtje factuurtje.
Wat ik hierboven geschreven heb, komt niet bepaald overeen met de high income skill die schrijven Amerikanen aan tekstschrijven toedichten. Want zo wordt copywriting daar namelijk wel beschouwd. Met teksten schrijven kun je rijk worden.
Wel, niet op de manier die ik hierboven beschreven heb. Zoals ik al eerder aangaf, hoef je niet alleen interviews te ‘maken’. Er zijn genoeg andere disciplines binnen het tekstschrijversvak. Maar ik weet dat het voor veel tekstschrijvers een belangrijk deel van hun werk is.
Zelfs al geldt dat niet voor jou, dan nog komt je werk neer op uurtje factuurtje. En zolang je geen advocaattarieven kunt vragen (en dat kun je niet), is je inkomenspotentie hooguit ‘best oké’. Je hoeft geen armoe te lijden als je hard wil werken, maar rijk zul je er zeker niet van worden.
Er zijn evenwel drie manieren om je inkomenspotentie flink te vergroten en wel ‘rijk’ te worden van teksten schrijven. Op deze drie manieren kun je tekstschrijven wel kwalificeren als een high income skill.
Voordat ik die opsom, eerst een disclaimer: voor alle drie geldt dat succes heel moeilijk te bereiken is. Ook vereisen ze alle drie hard werk en doorzettingsvermogen. Dit zijn ze:
1. Word een blogger, of anders gezegd: begin een online uitgeverij;
2. Bouw naam en faam op als copywriter van sales letters;
3. Groei uit tot een heel succesvolle ‘reguliere’ tekstschrijver, groei verder door personeel aan te nemen en wordt een echt ‘tekstbureau’.
Ik zal hieronder uitleggen wat dat betekent, wat erbij komt kijken en wat de voor- en nadelen zijn.
Slaag je erin een blog uit te bouwen tot een website met een groot aantal bezoekers, dan is je verdienpotentie enorm. Je kunt namelijk diverse inkomensstromen genereren met:
Als blogger ben je feitelijk bezig een merk op te bouwen. Een goede blog is een (heel druk) bedrijf op zich.
De grote vraag is natuurlijk hoe je aan veel (lees: 100.000 of meer) bezoekers per maand komt. Door te bloggen natuurlijk! Maar doe dat wel met een duidelijke strategie aan de hand van goed zoekwoordenonderzoek. Oftewel, schrijf over onderwerpen waar mensen naar zoeken. Bepaal eerst je niche, bij voorkeur een niche waarover je veel weet en/of graag schrijft. En blijf erover schrijven. Dag in dag uit, jaar in jaar uit.
VOORDELEN
NADELEN
Het schrijven van sales letters is in potentie een zeer goed verdienmodel. Het onderscheidt zich van de anderen doordat je beloond wordt/beloond kunt worden aan de hand van het succes van je sales letter.
Met sales letters help je je klant rechtstreeks, via tekst, zijn of haar product of dienst te verkopen. Als je sales letter een succes is, kun je héél veel omzet voor je klant genereren.
Er zijn maar weinig tekstschrijvers in Nederland en Vlaanderen die zich bezighouden met het schrijven van sales letters. Je concurrentie is dus klein en dat vergroot je kans om naam te maken.
Als schrijver van sales letters richt je je op nieuwsgierigheid prikkelen, het overtuigen en het verleiden van je klant met als ultieme doel de aankoop van de dienst of het product dat je aanprijst in de sales letter.
Als je niet precies weet wat een sales letter is, denk dan aan de ouderwetse ‘direct mail’ die huis aan huis werd bezorgd. Voor wie oud genoeg is: vroeger (tot en met de jaren tachtig) kregen mensen nog weleens ongevraagd ongeadresseerde brieven van bedrijven in de bus. Daarin werd de lezer overtuigd dat die het aangeprezen product nodig had.
Toen dit soort reclame bij wet verboden werd, leek dit soort marketing gedoemd uit te sterven. Totdat het internet zijn intrede maakte.
Sindsdien is er sprake van een komeetachtige opkomst van digitale producten, online abonnementen en (online) cursussen. Daardoor is de behoefte aan dit specialisme fors toegenomen.
Tegelijkertijd is het aantal concurrenten dat zich bezighoudt met deze ‘verkoopbrieven’ in het Nederlandse taalgebied nog altijd vrijwel verwaarloosbaar.
Het zou kunnen dat sales letters schrijven te Amerikaans is. Ik heb me er twee jaar lang intensief mee bezig gehouden en er héél veel van geleerd voor wat betreft conversiegericht schrijven.
Ik wilde me erin specialiseren, maar ik merkte dat de gebruikte marketingtechnieken, vooral gestoeld op overreding en overtuigingskracht, me meer en meer gingen tegenstaan. Misschien moet ik hier ook het woord 'manipulatie' aan toevoegen.
VOORDELEN
NADELEN
Ben je een ‘reguliere’ tekstschrijver die uiteenlopende opdrachten aanneemt en goed is in netwerken en het constant aantrekken van nieuwe klanten? Dan komt er hoogstwaarschijnlijk een moment dat je het werk niet meer aankunt. In dat geval wordt het tijd om personeel aan te nemen.
Eén ding: verzeker jezelf ervan dat de medewerker zich terugverdient en je winst vergroot. Anders is het het niet waard personeel aan te nemen. Of het kost je zelfs geld.
VOORDELEN
NADELEN
Is één van deze businessmodellen iets voor jou? Zo ja, leg je dan toe op het model dat je het meest aanspreekt. Verdiep je erin. Lees er zoveel mogelijk over en vooral: doe!
In het begin zul je je reguliere werk als tekstschrijver moeten aanhouden om voldoende geld te verdienen, maar als je het goed doet én volhoudt, zul je na verloop van tijd (toegegeven, meestal jaren) resultaat zien.
Succes!